Kan vitamiene griep beveg?

As jy voel dat jy begin snuif, kry jy ’n voorraad pomelo, sluk jy ’n paar vitamien C-aanvullings af en hoop jy dat die griep self weggaan?

Hoendersop, echinacea, suurlemoen-en-gemmertee. Dit lyk of daar ’n magdom “beproefde en betroubare” boererate is wat na bewering mense se wintergesondheidsgoggas kan genees. Daar is geen twyfel dat wat jy eet en drink jou gesondheid direk ten goede of ten kwade beïnvloed nie. Ons het met Terry Harris, ’n dieetkundige by Discovery Vitality, gesels om ’n beter idee te kry van wat regtig werk.

Kan vitamien C verkoues teenwerk?

Terry: ’n Verkoue is ’n virusinfeksie wat jou neus en keel (boonste lugweg) aantas. Daar is geen bewys dat hoë dosisse vitamien C verkoues kan voorkom nie. Vitamien C kan egter wel help dat verkouesimptome (soos ’n loopneus en seerkeel) nie so lank aanhou nie.

Moenie verkoue en griep met mekaar verwar nie: geen “immuunversterkende aanvullings” sal keer dat jy griep kry nie. Deur ’n griepinenting te kry (veral in Maart of vroeg in April vóór hierdie virus versprei), kan jy jouself teen griep beskerm of minstens iets doen aan hoe lank en hoe hewig jou simptome is.

Moet jy vitamienrykekos eet om jou algehele immuniteit op te bou, of is dit genoeg om ’n aanvulling te neem?

Terry: Vitamiene en minerale werk saam om goeie gesondheid te ondersteun. As jou bloedystervlak byvoorbeeld laag is, help vitamien C jou lyf om yster op te neem. Dit is waarom dit meer effektief is om die twee saam (of met kos) te neem. Dit is ook hoekom dit nie sin maak om net een enkele vitamienaanvulling te neem nie. Die balans tussen al die vitamiene en minerale speel ’n groot rol in hoe goed dit werk.

Dit is altyd die beste om jou vitamiene en minerale deur kos in te kry, omdat gesonde kos reeds die ideale mengsel van verskillende vitamiene en minerale bevat. As jy net ’n verskeidenheid voedingsryke kossoorte in verskillende kleure eet, hoef jy nie jouself te bekommer oor presies watter aanvullings jy waarmee moet inneem nie. Groente en vrugte wat propvol vitamien C is, sluit in: rissies, broccoli, rooikool, koejawels, kiwivrugte en lemoene.

Sou jy ’n vitamien C-aanvulling neem, wat sou beter wees: om in die winter elke dag een te neem of om net eenvoudig groter dosisse te neem sodra jy begin siek voel?

Terry: Maak eers seker dat jou algehele dieet voldoende is vóór jy dit oorweeg om aanvullings te neem, en maak dan eers veranderinge soos jy kan. As jy ’n aanvulling benodig of een wil neem, kies ’n multivitamien en minerale met ’n probiotikum. Dis ook beter om aanvullings konsekwent te gebruik. Dit kan jou help om ’n sterk immuunstel te behou sodat jy liewer verkoue vermy as wat jy dit probeer genees.

Hou in gedagte dat dit ’n vermorsing is om onnodige aanvullings te neem omdat jou lyf enige oortollige vitamiene en minerale deur jou spysverteringstelsel uitskei.

Goed, so wat is die beste kossoorte om jou immuunstelsel te versterk?

Terry:

1. Jogurt: Probiotika is voordelige dermbakterie wat jou immuunstelsel ondersteun. Soek jogurt wat bykomende probiotika het om uit jogurt voordeel te trek.
2. Peulvrugte: (soos boontjies, kwekerertjies en lensies) en volgraan (soos hawer en gars): Hierdie kossoorte bevat prebiotika (plantvesel) wat probiotika help groei en dus ook ’n gesonde immuunstelsel ondersteun.
3. Plantkos: Eet baie groente en ’n matige hoeveelheid vrugte in verskeie kleure en verhoog só jou inname van die verskillende vitamiene en minerale wat vir ’n sterk immuunstelsel nodig is. Plantkos bevat ook fitochemikalieë (aktiewe verbindinge) wat jou gesondheid op verskeie maniere bevoordeel.
4. Vis: Vis is ryk aan voedingstowwe soos omega-3-vette, tourien, cholien, vitamien B12 en D, en ook die minerale sink, koper en seleen. Dit is alles voedingstowwe wat tot algehele gesondheid bydra en gevolglik ook ’n verhoogde weerstand teen siektes gee.

Om genoeg vitamien D in die wintermaande te kry, help ook om ’n sterk immuunstelsel op te bou. Maar met korter, donkerder dae, kry ons genoeg daarvan? En as ons nie genoeg kry nie, hoe kan ons meer inkry?

Terry: Blootstelling aan sonlig dra by tot die vervaardiging van vitamien D. Omdat jy meer van jou vel in die winter bedek, kan dit beteken dat jy ’n bietjie minder vitamien D as gewoonlik inkry. Maak ’n punt daarvan om tydens naweke direkte blootstelling aan die son te kry, of neem vyf minute ’n dag tydens jou middagete om buitentoe te gaan en ’n bietjie sonlig in te kry. Jy kan ook in die winter meer vitamien D-ryke kossoorte soos olierige vis en eiers eet en melk met ekstra vitamien D (gefortifiseerde melk) drink. Probeer om minstens twee keer per week ’n porsie vis (veral vetterige vis soos salm, forel, makriel of sardyn) te eet.

Wat is jou persoonlike top wenk om meer bewustelik tydens die koue seisoen te eet?

Terry: Dit is meer moeite om in die herfs en die winter bewustelik te eet, omdat mense geneig is om meer gereeld honger te voel as dit koud is. Wat vir my die beste werk, is om vooraf maaltye en versnaperings voor te berei. Dit maak dit makliker en geriefliker om gesonde kos te kies wanneer ek besig is. Ek hou daarvan om in grootmaat disse te kook wat vullend en voedsaam is, soos gesonde soppe en bredies.

Onthou net, terwyl ’n gesonde dieet dwarsdeur die jaar belangrik is vir algemene gesondheid, is ’n griepinenting die belangrikste ding wat jy hierdie seisoen kan doen om jou weerstand op te bou.